Հայկական ավանդական բուսական համով — հոտով ղափամա
Հայկական խոհանոցը հայտնի է իր հարուստ և անկրկնելի համերով, որոնք ստացվում են ամենատարբեր բաղադրիչներից:
Մինչ հայկական ավանդականուտեստների մեծ մասը պարունակում է միս, խոհանոցում կա նաև համեղ ուտեստների լայն տեսականի բուսակերների համար: Այս ուտեստներից մեկը ղափաման է՝ դդմով պատրաստվող ուտեստ։ Ղափաման Հայաստանում տարածված ուտեստ է, որը սովորաբար պատրաստվում է տոնական առիթներով ։
Ղափամայի պատմություն
Ղափաման հայկական ավանդական ուտեստ է, որը գոյություն ունի դարեր շարունակ։ Այս ուտեստի պատմությունն իր արմատներն ունի նախաքրիստոնեական դարաշրջանում, երբ հայերը դեռ հեթանոսներ էին: Բերքահավաքի սեզոնին հայերը աստվածներին զոհաբերում էին տարվա առաջին բերքը։ Զոհաբերությունից հետո բերքը օգտագործվել է գյուղացիների համար հյուրասիրություն պատրաստելու համար։ Այս խնջույքի ժամանակ պատրաստվող ուտեստներից մեկը ղափաման էր։ Ենթադրվում է, որ այս ուտեստը ծագել է Հայաստանի Շիրակի մարզում։
“Ղափամա” բառը հայերենից թարգմանաբար բառացի նշանակում է “եփած փակ տարայի մեջ”:
Դդումով պատրաստվող ղափամա
Ղափաման պատրաստվում է մի ամբողջ դդումով, որը սովորաբար միջին չափի է: Դդումը նախ մաքրվում է կեղևից, Այնուհետև լցվում խաշած բրնձով, չորացրած մրգերով, ինչպիսիք են ծիրանը, սալորաչիրը, չամիչը և ընկույզեղեն: Լցոնը մանրակրկիտ խառնվում է, որպեսզի համերը լավ խառնվեն միմյանց հետ:
Այնուհետև դդումը թխում են ջեռոցում, մինչև բրինձը լիովին եփվի, իսկ դդումը փափուկ լինի։
Ղափամայի մատուցումը
Ղափամա մատուցելը ուտեստի կարևոր մասն է։ Դդումը հաճախ զարդարում են բարդ նախշերով, որոնք կտրված են կեղևի վրա։ Սա գեղեցիկ երանգ է հաղորդում ուտեստին և այն էլ ավելի գրավիչ է դարձնում:
Ղափամայի սննդային առավելությունները
Ղափաման ոչ միայն համեղ է, այլև հարուստ է օգտակար նյութերով։ Դդումը վիտամին A-ի, մանրաթելերի և կալիումի հիանալի աղբյուր է: Չրերն ու ընկույզները նույնպես հարուստ են վիտամիններով և հանքանյութերով՝ Ղափաման դարձնելով առողջ ուտեստ, որը կատարյալ է բուսակերների համար:
Այս ուտեստը կատարյալ է նրանց համար, ովքեր ցանկանում են փորձել ինչ-որ անսովոր և անուշաբույր բան: Նրա պատմությունն ու անկրկնելի համը այն
դարձնում են հայկական խոհանոցում աչքի ընկնող ուտեստ։ Այսպիսով, հաջորդ անգամ, երբ Հայաստանում լինեք կամ ղափամայի բաղադրատոմսին
հանդիպեք, անպայման փորձեք այն ։ Դուք չեք փոշմանի!
