Հայկական խոհանոցն իր ամբողջ փառքով երբեմն ներկայանում է ոչ միայն ճաշատեսակներով, այլ նաև դեսերտներով։ Ամառը հատկապես այն սեզոնն է, երբ մարդ փնտրում է թեթև, զովացնող, բայց միաժամանակ հարուստ համերով քաղցրավենիքներ։ Այդտեղ է, որ գաթան՝ իր բոլոր ավանդական ու նորովի ձևերով, հայտնվում է ուշադրության կենտրոնում։ Եթե նախկինում այն համարվում էր հիմնականում ձմեռային դեսերտ՝ տաք թեյի կամ սուրճի հետ, ապա Գաթա Պանդոկում այն վերափոխվել է՝ դառնալով լիարժեք ամառային հաճույք,ամառային մրգերի հավելումներով։Իսկ մեր նպատակը պարզ է՝ վերապրել ավանդույթները նոր եղանակով, ներկայացնել գաթան այն տեսքով, որով այն կարելի է վայելել նույնիսկ ամենաշոգ օրերին։

Գաթան հայկական խոհանոցի խորհրդանիշներից մեկն է, բայց շատերի մոտ այն դեռ շարունակում է ասոցացվել միայն որպես տաք, կարագով հարուստ թխվածքաբլիթ, որը մատուցվում է տոնական սեղանին։ Գաթա Պանդոկը այս ընկալումը փոխում է՝ առաջարկելով նոր տարբերակներ, որոնք ոչ միայն չեն զիջում ավանդականին, այլ միանգամայն համապատասխանում են ամառվա տրամադրությանը։ Գաթան ունի թեթև շերտավոր խմոր, նուրբ լցոն՝ մրգերի կամ ընկույզի հիմքով, երբեմն նույնիսկ մի փոքր մեղրով շաղ տալով։ Պատկերացրու՝ նստած ես այգում կամ բաց պատշգամբում, արևը մեղմ շողում է, իսկ դու վայելում ես թարմ, գունավոր մրգերով զարդարված սառը գաթայի կտորը։ Այն ոչ միայն հաճելի է համով, այլ նաև գեղեցիկ է տեսքով՝ դառնում է իրադարձություն, ոչ թե պարզապես աղանդեր։ Գաթան դառնում է նոր բացահայտում նրանց համար, ովքեր կարծում էին, թե այն միայն ձմեռային է կամ ծանր ու բարդ։ Իրականում, այն պարզապես պետք է ճիշտ մատուցել՝ սեզոնին համահունչ։

Հայկական դեսերտների նոր շունչ՝ թեթև, զովացնող և լի համով

Բոլորիս էլ հայտնի է, որ հայկական դեսերտները հիմնականում հարուստ են բաղադրիչներով՝ չրեր, ընկույզ, մեղր, կարագ, խտացրած համեր։ Սակայն ժամանակակից հայ հանրությունը գնալով ավելի շատ է նախընտրում թեթև, պարզ և առողջարար տարբերակներ՝ հատկապես ամռան ամիսներին։ Գաթա Պանդոկում մենք այդ միտումը տեսնում ենք որպես հնարավորություն՝ ներկայացնելու հայկական ավանդական քաղցրավենիքը նոր լույսի ներքո։ Երբեմն մի փոքր մրգային հավելում, երբեմն՝ մատուցման նոր ձև։ Բայց էությունը նույնն է՝ պահպանել հայկական բնօրինակ համը, բայց ներկայացնել այն այնպես, ինչպես կցանկանային մերօրյա հաճախորդները։Մարդիկ գալիս են ոչ միայն գաթայի համար, այլ նաև՝ բացահայտելու հայկական դեսերտների նոր շունչը։ Դա պատմություն է, որը փոխանցվում է համով։ Երբ ասում ենք «գաթա», մեր մեջ արթնանում են հիշողություններ՝ տատիկի պատրաստած, տոնական աղմուկի մեջ թխված, կամ մանկության անհամբերությամբ սպասված։ Բայց այսօր գաթան արդեն միայն հիշողություն չէ։ Այն ապրող ու շնչող ավանդույթ է, որը մեր ձեռքերում կարող է վերածվել ժամանակակից, թեթև ու զովացնող դեսերտի։ Գաթա Պանդոկում մեր առաքելությունը հենց դա է՝ վերհիշել, վերապրել, բայց երբեք չկրկնվել։ Ամռան այս օրերին գաթան դառնում է նոր ճաշակի փորձարկման դաշտ՝ սիրով ու հոգատարությամբ մատուցված։ Մեզ համար կարևոր է, որ յուրաքանչյուր հյուր դուրս գա գոհ, կուշտ և մի փոքր էլ՝ երազող։ Եվ եթե այդ երազանքն սկսվում է գաթայով, ապա մենք մեր գործը ճիշտ ենք կատարել։

Քաղցր հավաքածուներ՝ ամառային ընտանեկան պահերի համար

Ամառը նաև այն սեզոնն է, երբ ավելի հաճախ են լինում ընտանեկան հավաքներ, ընկերական երեկոներ կամ ուղղակի պատրվակներ հանդիպելու, շրջագայելու։ Ինչպես միշտ, ճանապարհորդությունների ճամպրուկում կա մի անկյուն, որ ամրացված է ամենակարևորի համար՝ գաթայի։Ոչ թե պարզապես քաղցրավենիքի, այլ տան, Հայաստանի, մանկության համի ու հոտի։Մեր գաթան այս ամառ էլ ճանապարհ է ընկնում․ մեկնում է տարբեր երկրներ՝ հյուրընկալվելու սեղաններին, մասնակցելու ընտանեկան հավաքույթների, դառնալու խոհանոցների կենտրոնը։ Այնտեղ, որտեղ խոսում են տարբեր լեզուներով, բայց հասկանում են մեկ բանի արժեքը՝ անկեղծ համի ու ջերմության։Եթե դուք էլ այս ամառ մեկնում եք ուղևորության, մի մոռացեք ձեր ճամպրուկի մեջ մի փոքրիկ տեղ թողնել՝ գաթայի համար։ Ոչ միայն ձեզ համար, այլ նաև՝ սիրելիների։                                                Գաթա Պանդոկը առաջարկում է հատուկ ամառային քաղցր հավաքածուներ, որոնք հարմար են թե՛ բացօթյա միջոցառումների, թե՛ տնային հանգստի համար։ Բոլոր տարրերը կազմված են այնպես, որ լրացնեն միմյանց՝ համերով, հոտերով, գույնով։ Երբ ընտանիքներով կամ ընկերներով նստած ես սեղանի շուրջ, և սեղանին դրված է գունավոր, հմայիչ մի հավաքածու՝ մի քանի տեսակի գաթայով, թարմացնող ըմպելիքով, մրգերով, հենց այդ պահը դառնում է հիշարժան։ Գաթան այլևս պարզապես դեսերտ չէ։ Այն միջավայր է ստեղծում, հաղորդակցություն, պատմություն՝ որ փոխանցվում է համով ու ժպիտներով։ Այդ պատճառով էլ մեր հաճախորդները շարունակում են վերադառնալ՝ կրկին ու կրկին, քանի որ Գաթա Պանդոկում դեսերտը պարզապես ուտեստ չէ, այն փորձառություն է։