Categories: Բլոգ

Հայկական ավանդական ուտեստներ, որոնք պետք է փորձել Հայաստանում գտնվելու ժամանակ

Խորովածի հյութալի կտորներից մինչև անուշահամ տոլմա՝ հայկական խոհանոցը գրավում է բոլորին: Յուրաքանչյուր ճաշատեսակ խնամքով ընտրված բաղադրիչների, անուշաբույր համեմունքների, թարմ խոտաբույսերի և որակյալ մսի խառնուրդ է:  

Յուրահատուկ և կծու համերով հայտնի հայկական ուտեստները անտարբեր չեն թողնում սննդի սիրահարներին: Ֆավորիտների թվում ամենահայտնի ուտեստները պատրաստված են մսից. դրանք ցույց են տալիս երկրի վարպետությունը մսային ախորժելի ուտեստներ պատրաստելու գործում:

Հայկական ավանդական ուտեստներ

Քուֆթա՝ աղացած մսի, բլղուրի, սոխի և համեմունքների խառնուրդից պատրաստված բլիթներ՝ տապակած կամ շոգեխաշած:

Մանթի՝ փոքրիկ խմորներ՝ լցված համեմված մսով. հաճախ մատուցվում են մածունի և սխտորի սոուսով։ Մանթին կարելի է շոգեխաշել կամ տապակել և վայելել որպես անուշաբույր նախուտեստ կամ հիմնական ուտեստ:

Հարիսան ձավարից և մսից պատրաստված ճաշատեսակ է, որը ավանդաբար եփվում է մի քանի ժամ մինչև նուրբ ու անուշաբույր դառնալը, հաճախ վայելում են տոնական առիթների ժամանակ:

Տժվժիկը ախորժակ բացող նախուտեստ է, որը պատրաստվում է եփած և մանր կտրատած լյարդից՝ սովորաբար տավարի կամ գառան մսից: Այն խառնվում է սխտորի, սոխի, լոլիկի, պղպեղի, համեմունքների հետ։ Տժվժիկը անուշաբույր տաք ուտեստ է, որը պարտադիր մատուցվում է հացի հետ:

Տոլման բրնձի, մսի և խոտաբույսերի խառնուրդով լցոնված  կաղամբի եւ խաղողի թերթիկներն են, տոլման սիրված ուտեստ է, որը վայելում են ինչպես Հայաստանում, այնպես էլ Հայաստանի սահմաններից դուրս:

Հայաստանի յուրաքանչյուր մարզ պարծենում է իր խոհարարական առանձնահատկություններով և հանրաճանաչ ուտեստների բազմազանությամբ: Օրինակ՝ Արցախում դուք կգտնեք յուրահատուկ պատրաստման ձևերով խորոված և սպաս, մինչդեռ Գյումրին հայտնի է իր Քյալայով:

Հայկական քաղցրավենիք և սուրճ

Հայկական ոչ մի կերակուր ամբողջական չէ առանց համեղ աղանդերի: Մեղրով փախլավայից մինչև գաթայի տեսակներ՝ հայկական աղանդերը վկայում է երկրի քաղցրության և խոհարարական փորձի մասին: Այս քաղցր ուտեստների կողքին հայկական սուրճն իր ուրույն տեղն է զբաղեցնում երկրի խոհարարական ժառանգության մեջ՝ ներկայացնելով հայկական սովորույթները և հյուրընկալության խորհրդանիշը։

Հայկական սուրճը խորապես արմատացած է առօրյա կյանքում, հայերը սուրճը խմում են օրական մի քանի անգամ։ Թունդ եփված և փոքր բաժակների մեջ մատուցված սուրճ (հիմնականում դառը) արտացոլում է մշակութային նախապատվությունը մաքուր համերի և ավանդական սուրճի հանդեպ սերը: Այս սիրված ըմպելիքը ոչ միայն էներգիա է հաղորդում, այլև խորհրդանշում է հայկական մշակույթը եւ հայերի բնավորության գծերը: Այսպիսով, համեղ աղանդերը վայելելիս մի   մոռացեք համտեսել մեկ բաժակ հայկական սուրճ՝ խորասուզվելով Հայաստանի հարուստ համերի և ավանդույթների մեջ:

Հայ խոհարարական ավանդույթներ և փառատոներ

Հայերը հպարտանում են իրենց խոհարարական ժառանգությամբ, որը հաճախ երևում է տարբեր փառատոների և միջոցառումների ժամանակ: Զատիկի ուրախ տոնակատարություններից սկսած մինչև Վարդավառ և տոլմայի փառատոն՝ հայկական սննդի մշակույթը խորապես միահյուսված է ավանդույթների և համայնքային ոգու հետ։

Հայկական խոհանոցի ուսումնասիրությունը ոչ միայն քաղցը հագեցնելու մասին է, այլև համեղ ճանապարհորդության, որը բացահայտում է դարերով եկած ավանդույթները, պատմությունը և մշակութային փոխանակումները: Անկախ նրանից, թե դուք վայելում եք անմահական խորոված Երևանում, կամ, թե տնական տոլմա գյուղական միջավայրում՝ յուրաքանչյուր կտորը վկայում է Հայաստանի խոհարարական հարստության և հյուրընկալության մասին: Այսպիսով, երբ այցելեք Հայաստան, անպայման համտեսեք այս ավանդական հայկական ուտեստները անմոռանալի գաստրոնոմիական փորձ ձեռք բերելու համար։

gata_pandok

Recent Posts

Սնունդ և հավատք՝ հայկական խոհանոցի ու հոգևորության սրբազան կապը

Հայկական խոհանոցը մի ամբողջ մշակութային և հոգևոր ժառանգություն է, որը փոխանցվել է սերունդներ շարունակ: Ամեն…

6 օր ago

Թագավորի պես ճաշակելով՝ ինչ էին ուտում հայ թագավորներն ու թագուհիները

Հայկական խոհանոցը դարեր շարունակ եղել է ոչ միայն ժողովրդի կենցաղի, այլև պետական մեծության արտահայտություն։ Այն…

2 շաբաթ ago

Ինչու է հայկական խոհանոցը դառնում համաշխարհային խոհանոցի նոր միտում

Հայկական խոհանոցը ոչ միայն ուտելիքների հավաքածու է, այլև հազարամյակների պատմությամբ ու մշակութային հիշողությամբ լի ժառանգություն։…

2 շաբաթ ago

Քաղաքային զբոսանք ու հայկական խոհանոցի համտես՝ Երևանյան անկյունում

Երևանը միայն քարաշեն փողոցներով ու պատմական շենքերով քաղաք չէ․ այն իրականում բացօթյա թանգարան է, որտեղ…

4 շաբաթ ago

Հայկական գինին՝ գաթայի լավագույն ընկեր

Հայկական խոհանոցը ոչ միայն համերի բազմազանություն է, այլև հազարամյակների պատմություն, մշակույթ և ինքնություն։ Ամեն մի…

1 ամիս ago

Համաշխարհային մարզերի համային շրջագայություն

Երբ խոսում ենք համաշխարհային խոհանոցի մասին, առաջին հերթին հիշում ենք, որ յուրաքանչյուր ժողովուրդ իր ուտեստներով…

1 ամիս ago